Καλλυντικά για Ζώα: Ορισμός, Νομοθεσία και Διαφορές με τα Ανθρώπινα Καλλυντικά

Τι είναι τα καλλυντικά ζώων

Τα προϊόντα περιποίησης για ζώα (pet care ή grooming products) αναφέρονται αποκλειστικά σε καθαριότητα, υγιεινή και εμφάνιση κατοικιδίων. Τυπικά παραδείγματα είναι σαμπουάν για τρίχωμα, conditioner, σπρέι για λάμψη τριχώματος ή αποσμητικά grooming.
Δεν επιτρέπεται να αποδίδονται θεραπευτικοί ισχυρισμοί ούτε βιοκτόνος δράση. Ένα προϊόν που δηλώνει ότι «καθαρίζει, μαλακώνει, διευκολύνει το χτένισμα» θεωρείται καλλυντικό ζώων, ενώ ένα προϊόν που δηλώνει ότι «θεραπεύει δερματίτιδα» ή «σκοτώνει ψύλλους» ταξινομείται διαφορετικά.

Νομικό πλαίσιο στην ΕΕ και στην Ελλάδα

• Ανθρώπινα καλλυντικά: Υπάγονται στον Κανονισμό (ΕΚ) 1223/2009. Απαιτείται CPNP notification and Product Information File (PIF).  

• Καλλυντικά ζώων: Δεν υπάγονται στον Κανονισμό 1223/2009 και συνεπώς δεν απαιτείται CPNP. Σε πολλές χώρες ταξινομούνται ως “pet grooming products”. Ωστόσο, χρειάζονται τα ίδια πρότυπα ασφάλειας και ποιότητας (σταθερότητα, challenge test, μικροβιολογία).

• Προϊόντα με βιοκτόνο δράση: Υπάγονται στον Κανονισμό (ΕΕ) 528/2012 για τα βιοκτόνα.

• Προϊόντα με θεραπευτικούς ισχυρισμούς: Υπάγονται στη φαρμακευτική νομοθεσία για κτηνιατρικά προϊόντα σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) 2019/6

Στην Ελλάδα, ο ΕΟΦ είναι η αρμόδια αρχή για τα ανθρώπινα καλλυντικά, ενώ για προϊόντα ζώων υπάρχει εμπλοκή και της Κτηνιατρικής Υπηρεσίας / Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης. Προφορικά, μπορεί να δοθούν διαφορετικές ερμηνείες· η ασφαλής πρακτική είναι να ζητείται έγγραφη επιβεβαίωση.

Διεθνείς αναφορές & κατευθυντήριες οδηγίες

• CTPA– industry guidance: τα grooming προϊόντα ζώων δεν θεωρούνται κατ’ ανάγκη καλλυντικά, η ταξινόμηση είναι «case by case».

• European Commission – Internal Market & SMEs – overview για cosmetics και διαφοροποίηση με animal care.

• European Medicines Agency (EMA) – Veterinary Medicinal Products Regulation.

• European Commission – EU Ecolabel criteria – διαχωρισμός “rinse-off animal hair products” από ανθρώπινα καλλυντικά.

Τεχνικά προαπαιτούμενα για καλλυντικά ζώων

Παρότι δεν απαιτείται CPNP, οι έλεγχοι ασφάλειας παραμένουν κρίσιμοι και πρακτικά ίδιοι με τα ανθρώπινα καλλυντικά:

• Μικροβιολογικός έλεγχος.

• Σταθερότητα (θερμοκρασία, φως, χρόνος).

• Challenge test (αντοχή στη μικροβιακή ανάπτυξη).

• Αξιολόγηση ασφάλειας συστατικών.

• Συσκευασία ασφαλής και κατάλληλη για κατοικίδια.

Διαφορές

• Δεν απαιτείται CPNP.

• Δεν υπάρχει υποχρεωτικός PIF βάσει νόμου, αλλά είναι καλή πρακτική να τηρείται φάκελος ασφάλειας.

• Το pH αποτελεί βασικό σημείο διαφοροποίησης.

Σημαντικό: Το δέρμα των ζώων είναι πιο ουδέτερο έως ελαφρώς αλκαλικό σε σχέση με τον άνθρωπο. Ένα ανθρώπινο σαμπουάν μπορεί να είναι ερεθιστικό ή μη ασφαλές για χρήση σε ζώα.

Ετικέτα & ισχυρισμοί

• Αποφύγετε ιατρικούς ισχυρισμούς («θεραπεύει», «αντιμικροβιακό», «καταπολεμά παράσιτα»).

• Χρησιμοποιήστε λειτουργικούς ισχυρισμούς: «καθαρίζει», «μαλακώνει», «βελτιώνει την όψη του τριχώματος».

• Ενδείξεις ασφαλείας: «αποφύγετε επαφή με μάτια», «διακόψτε χρήση σε περίπτωση ερεθισμού».

• Batch number, ημερομηνία λήξης / PAO.

Συμπέρασμα

Τα καλλυντικά ζώων αποτελούν μια ξεχωριστή κατηγορία προϊόντων. Μοιάζουν με τα ανθρώπινα καλλυντικά ως προς την ανάγκη για αυστηρούς ελέγχους ποιότητας, αλλά διαφέρουν νομικά, κυρίως σε σχέση με το CPNP και τις φυσικοχημικές απαιτήσεις. Η ασφαλής ανάπτυξή τους προϋποθέτει:

• Τήρηση δοκιμών ασφάλειας.

• Σωστή επισήμανση (μόνο grooming/καλλωπισμός).

• Αποφυγή θεραπευτικών ή βιοκτόνων ισχυρισμών.

• Γραπτή επιβεβαίωση ταξινόμησης από τις αρμόδιες αρχές (ΕΟΦ, Κτηνιατρική Υπηρεσία).

Έτσι διασφαλίζεται ένα αξιόπιστο προϊόν τόσο για την επιχείρηση όσο και για τους καταναλωτές.

Στην Anemoesa Lab αναλαμβάνουμε την έρευνα, ανάπτυξη και παραγωγή καλλυντικών για ζώα με τις ίδιες αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας που εφαρμόζουμε στα ανθρώπινα καλλυντικά. Αν ενδιαφέρεστε για private label συνεργασία ή για ανάπτυξη νέου προϊόντος grooming, επικοινωνήστε μαζί μας για να συζητήσουμε τις ανάγκες σας.

Σημείωμα Αποποίησης Ευθύνης & Πρόσκληση
Το παρόν άρθρο έχει ενημερωτικό χαρακτήρα σχετικά με τα καλλυντικά προϊόντα για ζώα και τις βασικές διαφορές τους από τα ανθρώπινα καλλυντικά. Δεν αντικαθιστά τη συμβουλή κτηνιάτρου ή άλλων αρμοδίων φορέων.

Αν θέλετε να βεβαιωθείτε για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα των προϊόντων που χρησιμοποιείτε, μπορούμε να σας καθοδηγήσουμε προσωπικά. Στο εργαστήριό μας είμαστε διαθέσιμοι να εξετάσουμε μαζί όλα τα προϊόντα και να σας βοηθήσουμε να κάνετε τις σωστές επιλογές, με ασφάλεια και επαγγελματισμό. Ελάτε να τα δούμε όλα μαζί!